18.12.23

Δυνάμεις


Ζήσαμε αγκαλιά με τη φυγόκεντρο τόσα χρόνια
Σε στρώματα τραχιά αφεθήκαμε
στρώματα ρηχά και ανεπίγνωστα
Της φανταχτερής περιδίνησης είλωτες
Πρόσκρουση ή ξόδεμα 
Προσαρτημένοι στο θόρυβο
και την κούφια συλλογή από πόζες
 
Φεύγοντας απ’ το κέντρο φεύγουμε 
για το Ελ Ντοράντο της λησμοσύνης
Η ταχύτητα της περιστροφής είναι αντιστρόφως
ανάλογη της επίγνωσης
 
Στάσου μια στιγμή, στάσου
Να δεις την ύπαρξη με τα μάτια της χελώνας 
με την υπομονή του δέντρου
με τη φιλοπονία της ρίζας
 
Τα σύννεφα πώς διασχίζουν το στερέωμα
και καταβυθίζονται στο χώμα
κολυμπούν προς τα βάθη των κατόπτρων
Μας καλωσορίζουν στην εποχή της κεντρομόλου
 
[Από τη συλλογή "Ρους" του Στέφανου Κασσωμένου, Περικείμενο Βιβλία 2021]

15.12.23

Σύντομο σχόλιο για το "Ρους" του Στέφανου Κασσωμένου


Η ψυχή του καθενός είναι σαν τα σωθικά της Γης – ένα παράδοξο μείγμα από ποικίλα υλικά. Εκεί που υπάρχει ο χρυσός, εκεί και το κάρβουνο. Οι πολύτιμοι λίθοι συνυπάρχουν με το ταπεινό χαλίκι· η κοινότυπη πέτρα με τους αξιοθαύμαστους σταλακτίτες· το ακατέργαστο μαζί με το λεπτοδουλεμένο. Η αφέλεια και ο θυμός στέκουν δίπλα-δίπλα με τη συγκίνηση και την υπαρξιακή αγωνία. Ο ρέων ρυθμός αναμειγνύεται με το σπασμωδικό τίναγμα· το προσωπικό τραύμα με την κοινωνική δυστοπία. Και κάπως έτσι πορεύονται οι στίχοι στο Ρους – μικρά ρυάκια προς την αντάμωση με το ωκεάνιο συλλογικό.

Οι στίχοι στο Ρους μοιάζουν με ρυάκια. Άλλα έχουν προοπτική να συναντηθούν με το μεγάλο νερό, άλλα βαλτώνουν κι εξατμίζονται. Κανένα όμως δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στη φύση του, που είναι η αδιάλειπτη ροή κι ο πόθος για τον ωκεανό.

Το Ρους μιλάει για απώλειες και για μάχες που πρέπει να δοθούν, για στιγμές που έχουν από καιρό παγώσει και για οράματα σκοτεινά, για πρόσωπα που λάμπουν και για άλλα που θαμπώνουν. Το Ρους μιλάει για όλα και για τίποτα. Σαν ένα παιδί, διακατέχεται από αφέλεια και ανωριμότητα – αλλά και από αθωότητα και άγνοια κινδύνου. Έχει απωθημένα και τσαντίλες. Έχει όμως και άδολη χαρά, πρωτογενείς συγκινήσεις, κατά στιγμές διαύγεια που αφοπλίζει ακόμα και τον ίδιο το δημιουργό του. Το Ρους είναι εδώ, μπορεί όμως κάλλιστα και να εξαφανιστεί.

Οι στίχοι είναι πάντα μια παγωμένη στιγμή στο χρόνο, η φωτογραφία ενός εγώ. Διαρκώς υπολείπονται της ζωής, διαρκώς είναι πίσω από τις μεταμορφώσεις ενός προσώπου, μιας συλλογικής ψυχής. Ασθμαίνουν να προλάβουν, αλλά ποτέ δεν τα καταφέρνουν. Κι αυτή ακριβώς η έλλειψη που εξουσιάζει τους στίχους τούς κάνει να έχουν τη γοητεία και τη θλίψη της απουσίας. Ο δημιουργός υπάρχει μέσα τους, αλλά συγχρόνως δεν υπάρχει. Οι στίχοι είναι κάτι μεγαλύτερο από το δημιουργό τους, όμως κι ο δημιουργός κάτι περισσότερο από τους στίχους.